NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Brükselde düzenlenen zirvede ittifak üyelerinin Çinin yükselişine ortak bir yanıt vermeleri gerektiğini söyledi. Çinden bu açıklamaya tepki geldi. Yayınlanan açıklamada NATO "Çinin barışçıl kalkınmasını kötülemek için iftira atmakla" suçlandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğanın da katıldığı zirvenin ardından yayımlanan sonuç bildirgesinde, Çinin davranışları "sisteme bir meydan okuma" diye tanımlandı.
Bildirgenin yayımlanmasından saatler sonra Çinin Brükseldeki Avrupa Birliği temsilciliği, NATOyu "Çinin barışçıl kalkınmasını kötülemek için iftira atmakla" suçladı.
Temsilcilik Çinin savunma politikasının "doğal olarak savunmada olduğunu" belirten bir açıklama yayımladı.
Açıklamada "Çin hiç kimseye sistematik tehdit olmayacaktır ancak bize bir sistematik tehdit gelirse oturup hiçbir şey yapmadan bekleyecek değiliz" ifadeleri yer aldı.
Brükseldeki toplantı, aynı zamanda ABD Başkanı Joe Bidenin göreve gelmesinden bu yana katıldığı ilk NATO zirvesi oldu. Biden, Avrupanın, ABDnin müttefiklerinin yanında olduğunu bilmesini istediğini söyledi.
NATOnun Bidenın selefi Donald Trumpla ilişkileri ise inişli çıkışlı bir çizgi izlemişti. Joe Biden, NATOnun ABDnin çıkarları açısından hayati önem taşıdığını vurguladı.
Biden, 1949da Washingtonda imzalanan ve NATOyu kuran Kuzey Atlantik Antlaşmasının 5. maddesinde tarif edilen ortak savunmayı "kutsal bir yükümlülük" olarak gördüklerini söyledi.
Bu madde, NATO üyesi herhangi bir ülkeye saldırının, tüm NATO üyesi ülkelere yapılmış sayıldığını kayda geçiriyor.
ÇİNİN DAVRANIŞLARI SİSTEME BİR MEYDAN OKUMA
NATO liderleri Brükseldeki zirvenin ardından yayımladıkları bildiride, Çini Batı ittifakına karşı bir güvenlik riski olarak nitelendirirken Genel Sekreter Jens Stoltenberg de, üye ülkeleri Çine karşı birlikte hareket etmeye çağırdı.
Bildiride, "Çinin hırsları ve iddialı tavırları mevcut kurallara dayalı uluslararası düzene ve ittifakın güvenliğiyle ilgili alanlara sistematik olarak meydan okuyor" denildi.
Bildiride, Çinin nükleer cephaneliğini hızla genişlettiği, ordusunun modernizasyonunda "muğlak" olduğu ve Rusya ile askeri işbirliği yaptığı kaydediliyor. Ayrıca "Çinin sık sık şeffaf davranmamasından ve dezenformasyon kullanmasından kaygılıyız" deniliyor.
Jens Stoltenberg de zirve öncesi yaptığı açıklamada, gündemlerindeki en önemli konulardan birinin Çin olacağını belirtmiş ve "Yükselen Çine ortak yanıt vermeliyiz" demişti.
"Çin ile yeni bir Soğuk Savaşa girmiyoruz ve Çin bizim hasmımız, düşmanımız değil" diyen Stoltengerg, buna karşılık ittifak olarak Çinin güvenlikleri açısından oluşturduğu risklerle ilgili olarak beraber adım atmaları gerektiğini söylemişti.
KAYNAK: BBC Türkçe
