Antalya Seçimlerinin Şifreleri: Selami Şahin’den Rakamlarla Derinlemesine Analiz
Gazeteci Selami Şahin, 2019 ve 2024 yerel seçimlerini karşılaştırarak Antalya siyasetinin dinamiklerine ışık tutuyor. Şekilci tartışmalardan uzak, veriye dayalı yaklaşımıyla dikkat çeken Şahin, kişisel oy etkisinden liderlik stratejilerine kadar birçok kritik noktayı çarpıcı biçimde analiz ediyor.
Gazeteci Selami Şahin, son köşe yazısında 2019 ve 2024 yerel seçimlerini karşılaştırmalı biçimde değerlendirerek, Antalya siyasetine dair dikkat çeken bir analiz ortaya koydu. Şahin'in yazısı, şekilci tartışmalardan uzak durarak rakamsal verilerle desteklenmiş, analitik bir okuma sunmasıyla öne çıkıyor.
Yazısında özellikle 2019 yerel seçimlerini mercek altına alan Şahin, o dönem AK Parti adayı Menderes Türel’in %46,27 oy alarak yalnızca 61 bin farkla seçimi kaybettiğini hatırlatıyor. Bu oranın birçok siyasi gözlemcinin hafızasında yer etmediğini belirten Şahin, Google aramasıyla kolayca ulaşılabilecek bu tür verilerin siyasal çözümlemelerde yeterince kullanılmadığına dikkat çekiyor.
Antalya’da o yıl İyi Parti'nin güçlü bir konumda olduğunu ve HDP’nin de belirleyici bir seçmen kitlesine sahip olduğunu hatırlatan Şahin, Millet İttifakı’nın seçime yaklaşık 350 bin oy avantajı ile başladığını ifade ediyor. Bu bağlamda Muhittin Böcek’in adaylığı kazanmakla eşdeğer gördüğünü ve Ankara düzeyinde ciddi bir çaba harcadığını vurguluyor.
Şahin'e göre Menderes Türel ise saha çalışmalarına ve yaptığı hizmetlerin karşılık bulacağına inanarak seçim kampanyasını sürdürdü. Ancak sonuçlar, politize seçmenin yön verdiği bir tabloyu işaret etti. %47’ye yakın oy almasına rağmen seçimi kaybetmesi, Türel'in siyasi gücünü yitirmediğini, aksine Cumhur İttifakı’nın umutlarını diri tuttuğunu gösterdi.
Yazıda 2024 seçimlerine de değiniliyor. Bu kez Böcek’in karşısında Cumhur İttifakı adına Hakan Tütüncü vardı. Tütüncü her ne kadar teknik açıdan güçlü bir kampanya yürüttüyse de Böcek, ekonomik kriz ve emekli seçmen üzerinden yürüttüğü sade ve doğrudan mesajlarla seçimi %48,71 oyla kazandı. Aradaki oy farkı bu kez 125 bine çıktı.
Selami Şahin’in dikkat çektiği bir diğer nokta ise yerel siyasette "kişisel oy" faktörünün belirleyiciliği. Türel, Böcek ve daha önceki örneklerle (Hasan Subaşı gibi) Antalya siyasetinin şahsiyetler üzerinden şekillendiğini belirten Şahin, parti oylarının yeterli olmadığı durumlarda bu kişisel etkinin seçim sonuçlarını değiştirebildiğini ifade ediyor.
Yazının son bölümünde ise Şahin, seçimi kaybetmesine rağmen Menderes Türel’in yeniden AK Parti Merkez Karar ve Yönetim Kurulu (MKYK) üyeliğine seçilmesini sorguluyor. Bu durumun “dostlar alışverişte görsün” mantığıyla açıklanamayacak kadar ciddi sonuçları olabileceğine dikkat çekiyor ve partilerin stratejik hamlelerini daha derinlikli analizler üzerinden kurmaları gerektiğini ima ediyor.
Selami Şahin’in bu yazısı, sadece bir seçim değerlendirmesi değil, aynı zamanda siyasal hatırlamanın, veri temelli düşünmenin ve liderlik analizlerinin önemine dair ders niteliğinde bir metin olarak öne çıkıyor.
İşte Şahin'in o köşe yazısı:
Antalya Seçimleri: Rakamlar, Gerçekler ve Hikâyeler
2019 yerel seçimlerinin üzerinden altı yıl geçti ama hâlâ konuşuluyor. Ne yazık ki bu tartışmalar çoğunlukla şekilci ve yüzeysel bir düzlemde ilerliyor. Oysa bu seçimin sonuçlarını analitik bir bakışla değerlendirmek, özellikle siyasete ilgi duyanlar için önemli bir ihtiyaç. Bir düşünün, bugün siyasetle ilgilenen birçok kişiye “Menderes Türel 2019’da yüzde kaç oy aldı?” diye sorsak çoğu cevap veremez. (Neyse ki Google var.) Merak edenler için hemen söyleyelim: Türel, 2019’da %46,27 oy aldı ve 61 bin oy farkla seçimi kaybetti.
Türel’in seçimi kaybettiği yıl, aritmetik olarak kazanmasının oldukça zor olduğu bir yıldı. Antalya'da İYİ Parti, Millet İttifakı içerisinde güçlü bir konumdaydı ve 2018 genel seçimlerinde kentten üç milletvekili çıkarmıştı. HDP’nin de Antalya'da bir milletvekilliği çıkaracak kadar oyu vardı. Yani Millet İttifakı seçime yaklaşık 350 bin avantajlı oyla başladı.
Bu tabloyu gören Muhittin Böcek, aday olmayı neredeyse kazanmakla eşdeğer gördü. Adaylık sürecinde büyük bir efor harcadı; Ankara’yı mesken tuttu, sonuçta da CHP’nin adayı olmayı başardı. Veriler Millet İttifakı’nın kazanacağını işaret ediyordu. Türel ise Antalya’da yaptığı hizmetlerin sahada karşılık bulacağına inanarak yola çıktı. Antalya gibi seçmen kitlesi oldukça politize olmuş bir şehirde, hizmet odaklı oy verme eğilimindeki seçmenlerle politize seçmenler arasındaki denge, sonucu belirledi. Sonuç olarak, Türel oyunu artırarak %46,27’ye ulaştı ama seçimi kaybetti. Bu, siyasette nadir görülen bir durumdur: Oyunu artırmak ama yine de kaybetmek.
Seçim sonrası her zaman olduğu gibi nedenler sıralandı. En kolayı, “Adaylar yanlıştı,” demekti. Sonra başkanın çevresi, ardından kulislerde dönen efsaneler suçlandı. Elbette bunların siyasi karşılığı vardır ama rakamsal tutarlılık açısından çoğu zaman net bir anlam ifade etmez.
Şu da bir gerçek: Türel’in kişisel oy potansiyeli Antalya’da her zaman hissedilir. Antalya’da adayın kişisel oyunun olmadığı seçimler, sürprizlere açıktır. Hasan Subaşı ve Muhittin Böcek gibi isimler de kişisel marka değeri olan siyasetçilerdir. Bu gerçeği göz ardı ederek yapılan tahliller eksik kalır.
Gelelim 2024 seçimlerine… Bu kez sahada Hakan Tütüncü vardı. Tütüncü, çok profesyonel bir kampanya yürüttü. Ancak Muhittin Böcek, siyasetteki 25 yıllık tecrübesini yine sahaya yansıttı. Yerel seçim söylemlerinden ziyade doğrudan mutfağın dilini kullandı. Ekonomik krizin, emekli isyanlarının gölgesinde seçime giden Böcek, billboardlara emeklilere yönelik afişler astı. Mesajı doğrudan verdi, gündemi iyi okudu.
Sonuç olarak Muhittin Böcek %48,71 ile seçimi kazandı. Hakan Tütüncü ise %40 civarında kaldı. Aradaki oy farkı 125 bine çıktı. Cumhur İttifakı, iki küçük ilçe dışında hiçbir yerde belediye kazanamadı. Bu, Antalya gibi dengeleri kolay değişen bir şehir için çarpıcı bir sonuçtur.
Burada altını çizmek gereken bir diğer nokta ise şu: 2019’da %46,27 oy alarak kaybeden bir isim, neden 2024 sonrası MKYK’ye alındı? Bu sorunun yanıtı yukarıdaki rakamlarda gizli. Bir şehirde marka değeri olan bir siyasetçiyi, bu değeri ve potansiyeli analiz etmeden değerlendirmek “dostlar alışverişte görsün” yaklaşımından öteye gitmez. Ve evet, dostlar alışverişte gördü.
Siyasette gerçek değer, yalnızca kazanmakla değil; oyunun büyüklüğü, kişisel marka gücü ve sahada bıraktığınız iz ile ölçülür. Türel’in Antalya’da bir hikâyesi vardı. Ama bugün, o hikâyenin üzerine yeni bir hikâye yazılamadıysa, eksik kalındı demektir.
